یادداشت
بازار فولاد به كدام سو می رود؟
گل چرم: یك كارشناس صنعت فولاد در یادداشتی ضمن تشریح وضعیت بازار فولاد كشور و بررسی مشكلات و موانع پیش روی آن تاكید كرده است كه افزایش نرخ دلار و به دنبال آن نرخ تورم سبب افزایش شدید قیمت محصولات فولادی شده است. با این وجود با انتشار خبرهای مثبت در فضای سیاسی كشور می توان پیش بینی نمود كه بازار فولاد با كاهش قیمت بسیار زیادی روبه رو شود.
به گزارش گل چرم به نقل از ایسنا، در یادداشت اشکان بهرامی آمده است: از آغاز امسال، همزمان با افزایش قیمت دلار و متعاقبا نرخ تورم، شاهد افزایش شدید قیمت محصولات فولادی بودیم؛ به نحوی که در بعضی از کالاها مانند میلگرد، این افزایش بیش از ۱۰۰ درصد بود که این مساله اعتراضهای فراوانی به دنبال داشت. از واحدهای نوردی گرفته تا مقامات قضایی و حتی رئیس جمهور که در آخرین دیدار با تولیدکنندگان فولاد و محصولات پتروشیمی، به این مساله اشاره داشتند. با بررسی دلیلهای افزایش بی محابای قیمت محصولات فولادی در ماه های اخیر، می توانیم به پیش بینی درستی از ادامه ی مسیر این بازار دست یابیم و نگاه اجمالی به روند قیمت ها در ماه های پیش رو داشته باشیم.
کرونا و بازار جهانی
با گسترش همه گیری ویروس کرونا، بسیاری پیش بینی می کردند همانند سال های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ که بحران مالی به وقوع پیوست، قیمت کالاهای پایه (Commodity) با کاهش شدید تقاضا و قیمت مواجه شود. در آغاز این پیش بینی درست به نظر می رسید. در بعضی از کالاها همچون فولاد، شاید در فصل اول سال ۲۰۲۰ شاهد کاهش قیمت بودیم، اما قیمت ها آغاز به افزایش کرد و به سطوح قیمتی پیشاکرونایی رسید. برای مثال شاخص قیمت شمش فولادی حوزه ی CIS تحویل کشورهای جنوب شرقی آسیا از قیمت حدود ۴۵۰ دلار در اواسط ژانویه با کاهش ۲۰ درصد به حدود ۳۷۰ دلار در ماه آپریل رسید اما باردیگر به مرور با یک روند افزایشی شدید به حدود ۴۳۶ دلار در ماه آگوست رسید. دلیلهای مختلفی را برای این رفتار بازار می توان بازشمرد که مهمترین آن، کاهش تولید همزمان با کاهش تقاضا از جانب تولیدکنندگان فولاد بود. همین طور اختلال در احصاء و حمل سنگ آهن در کشورهای استرالیا و برزیل (و بدین سبب کاهش موجودی انبارهای مواد اولیه) و اجرای برنامه های گسترده انبساطی اقتصادی در کشور چین که منجر به افزایش ناگهانی تقاضا برای محصولات فولادی شد، از دیگر دلیلهای مهم بود.
ایران نیز (به عنوان دهمین کشور تولیدکننده فولاد با تولید ۲۷ میلیون تن فولاد خام و صادراتی حدود ۱۱ میلیون تن در سال گذشته) نمی تواند رفتاری فارغ از بازار جهانی داشته باشد. گرچه بسیاری بر این باور هستند که با وجود عدم وابستگی تولید فولاد به واردات و یارانه گسترده ی انرژی دولت برای تولید فولاد، نباید قیمت گذاری محصولات داخلی به بازارهای جهانی مرتبط باشند، اما تولید کنندگان بزرگ فولاد مانند فولاد خوزستان و ذوب آهن اصفهان بعنوان بزرگترین صادرکنندگان شمش و تختال فولادی نظر دیگری دارند.
به همین دلیل قیمت فوب شمش فولادی صادارتی ایران نیز بعد از کاهش از حدود ۴۰۰ دلار در ماه ژانویه به ۳۲۰ دلار در ماه آپریل بار دیگر به حدود ۴۰۰ دلار در ایام جاری بازگشته است. برمبنای فرمول قیمت گذاری شمش فولادی عرضه شده در بورس کالای ایران که نسبتی از قیمت فوب شمش صادراتی است ( ۹۵ درصد قیمت فوب شمش صادراتی در قیمت دلار نیما) افزایش حدود ۸۰ دلاری در هر تن در چهار ماه حتما بر قیمت داخلی موثر بوده است. (برگرفته از محاسبات امیر صباغ، مدیر اقتصادی و توسعه سرمایه گذاری ایمیدرو)
عدم رعایت کف عرضه از جانب واحدهای تولیدکننده شمش و تختال فولادی
برمبنای نامه ی شماره ۶۰/۱۱۲۵۸۵ مورخ ۱۳۹۷/۰۵/۰۱ با موضوع ابلاغ دستورالعمل تنظیم بازار محصولات فولادی، مقرر شد کارخانه های تولیدکننده شمش و تختال فولادی درصد مشخصی از تولید خودرا در بورس کالا عرضه کنند؛ در غیر اینصورت اجازه ی صادرات نخواهند داشت. همچنین واحدهای نورد که این محصولات را خریداری می کردند، بایستی بین ۶۰ تا ۷۵ درصد آنرا در بورس کالا عرضه می کردند. در عمل اما این مساله محقق نشد و بعد از کش و قوس های فراوان و تغییر معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت (جعفر سرقینی) این مساله به فراموشی سپرده شد. در نهایت نیز عرضه های قطره چکانی منجر به این شد که برای مثال در سال ۱۳۹۸ تنها دو میلیون و ۷۲۱ هزار و ۲۱۹ تن از حدود ۱۷ میلیون شمش تولیدی (به عبارتی تنها ۱۶ درصد) در بورس کالا ارائه شود. باتوجه به میزان صادرات شمش فولادی در سال ۱۳۹۸ (حدود پنج میلیون تن)، دست کم هشت میلیون تن از شمش تولیدی در خارج از ساختار بورس معامله شده که نظارت مشخصی بر آن نیست.
در سال ۱۳۹۹ نیز طبق گزارش آماری انجمن تولیدکنندگان فولاد، شاهد تولید پنج میلیون و ۵۶۲ هزار تن بیلت و بلوم در پنج ماهه نخست سال بوده ایم که میزان عرضه در بورس کالای ایران در مدت زمان مشابه حدودا یک میلیون تن بوده است (یک میلیون و ۱۶۰ هزار و ۷۲۸ تن)!
این مساله به افزایش متوسط نرخ شمش فولادی عرضه شده در بورس کالای ایران در فروردین ماه امسال، به میزان ۴۲ هزار و ۶۵۷ ریال برای هر کیلو به ۷۲ هزار و ۷۸۸ ریال در تیر ماه بطور متوسط انجامید. متعاقبا قیمت محصولات فولادی نیز بطور مثال برای میلگرد با افزایش شدیدی روبرو شد و نرخ میلگرد سایز ۱۴ نیشابور در صورتیکه در ماه فروردین برای هر کیلوگرم ۶۰۰۰ تومان بود به حدود ۱۱ هزار تومان در تیر ماه رسید.
افزایش قیمت دلار
بی گمان فولاد از معدود محصولاتی است که از مواد اولیه آن یعنی از سنگ آهن گرفته تا فناوری تولید آن، همگی در داخل کشور قابل تامین بوده و با چشم پوشی بدون وابستگی خارجی در کشور در حال تولید است اما به سبب نقدشوندگی بسیار بالای این کالا، بازار فولاد در سال های اخیر بعنوان یکی از بازارهای جذاب سفته بازی در کنار بازار دلار، سکه و حتی بورس شناخته می شود. با مقایسه افزایش قیمت دلار و قیمت هر کیلو میلگرد سایز ۱۴ کارخانه نیشابور در بازار آزاد، متوجه کشش پذیری بسیار بالای محصولات فولادی در مقابل افزایش قیمت دلار خواهیم شد. با دو برابر شدن قیمت دلار از مرداد ۱۳۹۸ تا مرداد ۱۳۹۹، شاهد دو برابر شدن قیمت میلگرد نیز هستیم. در کمال تعجب شاهد این هستیم که در یکسال گذشته، در برهه هایی از زمان همچون اسفند سال قبل یا تیر ماه امسال، قیمت میلگرد داخلی که به صورت سنتی همیشه پایین تر از قیمت های جهانی بوده است، حتی بالاتر از قیمت جهانی معامله شده است. ( منبع قیمت میلگرد در منطقه ی CIS مجله متال بولتن بوده است)
پیش بینی بازار فولاد
با انتصاب جناب سرقینی بعنوان سرپرست وزارت صمت، فعالان بازار انتظار تکرار تجربه قبلی در زمان صدارت ایشان را دارند که واکنش بازار و کاهش نسبی قیمت ها خود حاکی از این مساله است. (برای مثال میلگرد در بازار آزاد از هر کیلوگرم ۱۱ هزار تومان تا حدود هر کیلوگرم ۹۰۰۰ تومان کاهش داشته است.)
همچنین باتوجه به افزایش شدید عرضه شمش فولادی در بورس کالا بطوریکه تنها طی دو عرضه در ایام ۱۴ و ۲۱ مرداد، مقدار ۱۷۰ هزار و ۲۱۵ تن (معادل حدودا کل عرضه ماه گذشته) عرضه شده بود.
به نظر می رسید فعلا شاهد ثبات یا کاهش در قیمت انواع محصولات فولادی باشیم؛ اما با افزایش قیمت دلار در بازار آزاد، غول خفته ی فولاد بار دیگر از زیرخاکستر سربیرون آورده که شاهد افزایش مجدد قیمت ها طی روزهای گذشته بوده ایم؛ بطوری که قیمت میلگرد نیشابور سایز ۱۴ درعرض ۱۰ روز ازکیلویی ۹۰۵۰ تومان در اول شهریورماه به ۱۰ هزار و ۳۰۰ تومان در روز چهارشنبه ۱۲ شهریور رسیده است.
ازآنجا که بر طبق فرمول قیمت گذاری شمش به این شرح است: قیمت پایه شمش داخلی عرضه شده در بورس = %۹۵ (متوسط قیمت دلار نیما) * ( متوسط قیمت شمش صادراتی)؛ لذا کاملا منطقی است که با افزایش قیمت دلار یا افزایش قیمت های جهانی فولاد حتما شاهد افزایش قیمت فولاد نیز باشیم. با افزایش قیمت دلار آمریکا در بازار آزاد از ۲۱ هزار تومان به بیش از ۲۴ هزار تومان و متعاقبا افزایش قیمت دلار نیما، انتظار می رفت قیمت ها نیز افزایش داشته باشند.
روند کاهشی و ثبات در بازار سرمایه طی روزهای اخیر نیز ازجمله دلایلی است که فعالان اقتصادی با نیم نگاهی به نقدشوندگی بالای محصولات فولادی، قسمتی از سرمایه های سرگردان خودرا به این بازار وارد کرده و موجب افزایش تقاضاهای سوداگرانه شده اند؛ اما اگر بهر دلیلی با نزدیک شدن به انتخابات کشور آمریکا، خبرهایی مثبت در فضای سیاسی کشور منتشر شود، به سبب رکود گسترده در تقاضای واقعی محصولات فولادی مثلا در بخش ساختمان، ایجاد جو احتمالی انتظاری منفی در این بازار یا تثبیت نرخ ارز در عددهای مشخص، می توان پیش بینی نمود که بازار فولاد با کاهش قیمت بسیار زیادی روبرو شود که این مساله احتیاط زیادی را از جانب فعالان اقتصادی می طلبد.
منبع: golcharm.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب