گزارش گل چرم؛
بازارمانعی برای تولیدات عشایروروستاهای سمنان
به گزارش گل چرم کارشناسان مشکلات پیرامون حوزه بازار را مانعی برای تولید لبنیات و تولیدات عشایری و روستایی استان می دانند.
خبرگزاری مهر - گروه استان ها: استان سمنان به علت قرارگیری در جنوب کوهپایه البرز و شمال دشت کویر دارای اقلیم ویژه ای است در نتیجه این اقلیم سبب شده تا جغرافیای استان مستعد دامداری و دامپروری و همینطور کشاورزی باشد هر چند در سالهای اخیر دامداری و کشاورزی با عنایت به خشکسالی و گرانی نهادها و مسائل مرتبط به آن با مشکلات عدیده روبرو است اما هنوز هم یکی از با ارزش ترین تولیدات استان سمنان که در بازارهایی مانند تهران خواستار فراوانی دارد، لبنیات عشایر و تولیدات روستایی است.
استان سمنان در بخش های مختلفی مانند شمال مهدی شهر، آرادان و سرخه و جنوب دامغان و شاهرود و بی ارجمند و حتی میامی و… دارای عشایر است که گوهری ناب از لحاظ تولید محصولات ارگانیک لبنی محسوب می شوند از این بابت می گوئیم گوهر که قدر آنرا کسانی می دانند که در تهران پر از دود و آلایندگی می دانند و در مناطق اعیان نشین تهران حاضر هستند برای این محصولات پول های فراوانی بدهند اما مشکل چیست که ما نتوانسته ایم از محصولات عشایر و روستاییان بخصوص در زمینه تولیدات لبنی، گیاهان دارویی، عرقیات، میوه خشک، مربا و… به خوبی بهره ببریم.
در ادامه سلسله گزارش ها پیرامون انتظارات مردم استان سمنان از دولت سیزدهم به تولید لبنیات و تولیدات عشایری و روستایی استان و موانع آن بخصوص بازار می پردازیم.
مانعی به نام دولت و بازار
یک کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه پاسخ به سوال موانع فروش تولیدات عشایر و روستاییان استان سمنان در واقع دو بخش است نخست فقدان بازار و بازاریابی درست برای جذب مشتری و دوم موانع تولید که بخش عمده آن هم توسط خود مسؤلان دولتی در سطح استان بوجود آمده و اراده ای هم برای کنار زدن آنها وجود ندارد.
علیرضا صالحیان با اشاره به اینکه هنوز در سطح استان سمنان هم خیلی ها نمی دانند ما اصلاً عشایر داریم چه برسد به این که با محصولات تولیدی آنها آشنا باشند، بیان نمود: امروز آروشه ای که در سنگسر توسط عشایر تولید می شود آنچنان ارزش افزوده ای دارد که در قیاس کیلوگرمی هیچ محصولی شامل کانی های معدنی تا کشاورزی و حتی صنعتی هم ندارند اما چرا به آن توجه نمی شود؟
وی اضافه کرد: یکی از علل این است که ما نتوانسته ایم محصولات را بشناسانیم عجیب تر این که ۲۱ دستگاه خدمت رسان دولتی مستقیماً به روستاها و عشایر خدمت می دهند همچون امور عشایری، جهاد، تعاون روستایی، کمیته امداد، بهزیستی و ده ها دستگاه دیگر که علی رقم شرح وظایف عریض و طویل یک کدام شأن تولیدات و محصولات روستایی و عشایری را نمی خرند و همگی فقط ترویج به تولید دارند یکی با وام، دیگری با حمایت، آن یکی با کلاس نظریه و عملی و… در صورتیکه اصلاً مشکل این قشر تولید نیست، مشکل عمده آنها فروش است.
راهکار برون رفت از مشکلات
این کارشناس که بر روی بازار روستایی هم کار تحقیقاتی کرده، می گوید: مسؤلان ما پس از ۴۰ سال هنوز نفهمیده اند که مشکل روستاهای ما این است که بازار فروش محصولات خودشان را ندارند و راه برون رفت از این شرایط هم تکمیل زنجیره تولید است در بالا هم عنوان شد ۲۱ دستگاه با اختیارات متعدد به روستا خدمت می دهند اما هنوز یک برنامه نصفه نیمه هم برای تکمیل زنجیره بازار الکترونیک و حقیقی روستا عرضه نکرده اند.
صالحیان با اشاره به اینکه از آن بدتر این که این ۲۱ دستگاه که نه برنامه دارند نه تولیدات روستاها را می خرند نه کوشش برای یافتن بازار دارند، مانع هم ایجاد می کنند، اظهار داشت: اگر فقط و فقط یک برنامه تکمیل زنجیره تولید از کارگر روستایی که مثلاً گوسفند را می دوشد تا فروشنده فروشگاهی که در تهران کارت خوان را جلوی مشتری می گذارد، وجود داشته باشد هیچکدام از این مشکلات پدید نمی آید اما از آنجائیکه کار بدون برنامه ریزی عادت روتین دستگاههای اجرایی می باشد در زمینه تکمیل زنجیره فروش و خدمات تولیدات روستایی هم عقیم هستیم.
وی اضافه کرد: ده ها محصول در روستاها و عشایر ما تولید می شود از لبنیات تا میوه خشک و آجیل، دانه ها، سرکه و عسل، آب لیمو و ده ها مدل عرقیات گیاهی و حتی صنایع دستی، دستباف ها و دیگر موضوعات اما چه برنامه ای برای عرضه آنها و برند سازی و همینطور بسته بندی و فرآوری آنها در سطح استان سمنان دیده و اندیشیده شده است؟ آیا یک صدم اعتباراتی که به کارخانه های عظیم واقع در گرمسار و سمنان داده شده صرف این مورد شده است؟ سهم روستاها و عشایر از میلیاردها تومان سرمایه گذاری شستا و.. در گرمسار و سمنان چه میزان است؟
مشکلات عشایر استان سمنان عدیده هستند
مدیرکل امور عشایری استان سمنان در گفتگو با خبرنگار مهر، درباره عشایر استان، اظهار داشت: جمعیت عشایر استان سمنان حدود ۱۵ هزار نفر با یک میلیون و ۷۰ هزار رأس دام سبک است که سالانه ۹ هزار و ۵۰۰ تن گوشت قرمز و ۱۳ هزار تن انواع لبنیات تولید می کنند اما از طرفی بروز خشکسالی سراسری و کاهش ۶۰ درصدی بارندگی های بهاری در مناطق قشلاقی عشایر استان سمنان را با چالش جدی تأمین خوراک و علوفه دام و آب و تلفات احشام در راه کوچ ییلاقی مواجه کرده است
محمد سعیدی اضافه کرد: تأمین نشدن خوراک مورد نیاز دام و افت شدید منابع آبی و لزوم آبرسانی تانکری سبب شده در راه ایل راه ها هم عشایر به رغم انتقال ماشینی از عهده رسیدگی به گله های کم توان خود بر نیایند و همین مساله زمینه ساز بیماری و تلفات دام سبک بویژه بره ها و بزغاله های تازه زایش شده است.
وی اظهار داشت: به علت آماده نبودن مراتع ییلاقی و به فصل رویش نرسیدن و از طرفی انتقال تدریجی دام عشایر یک و ماه نیم زودتر از موعد مقرر از مراتع قشلاقی و ضعیف و کم علوفه بودن مراتع میان بند دوره کوچ ییلاقی عشایر استان سمنان خیلی سخت و هزینه بر شده است. داشته های قابل توجه عشایر عشایر و دامداران استان سمنان حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار رأس دام سبک در اختیار دارند که حدود یک میلیون ۱۰۰ هزار رأس دام کوچ رو محسوب می شوند و با پیمایش ۱۲۰۰ کیلومتر مسیر بین قشلاق و ییلاق طولانی ترین مسیر کوچ عشایر کشور را به خود اختصاص داده اند از بین عشایر استان سمنان ایل عشایر سنگسری بیشتر خانوار و تعداد دام سبک و مراتع ییلاقی و قشلاقی را در اختیار دارند و نیمی از تولید گوشت قرمز و لبنیات استان را بر عهده دارند.
عشایر این استان در نیمه نخست سال ۹۹ پنج هزار و ۳۶۳ تن لبنیات به ارزش ۴۲۵ میلیاردریال تولید کردند همینطور این قشر در سال ۹۸ بیشتر از ۱۷ هزار و ۱۰۰ تن شیر و انواع لبنیات تولید داشته که میزان قابل توجهی است از طرفی بخش قابل توجهی از گوشت قرمز مورد نیاز استان سمنان از جانب عشایر تأمین می شود اما هنوز این قشر مشکلاتی را دارند.
ابتدای سالجاری نشستی برای مرتفع ساختن مشکلات عشایر و بخصوص تولیدات آنها و نگهداری از دام هایشان در استانداری سمنان برگزار شد و استاندار درباره مصوبات آن به خبرنگار مهر، اظهار داشت: اعطای تسهیلات برای خرید نهاده های دامی، تخصیص ۴۰۰ میلیون تومان اعتبار برای راه های عشایری، تأمین اعتبار برای اجاره تانکر آب، تأمین سهمیه آرد عشایر، کمک برای حمل دام ها در فصل کوچ همچون مصوبات این جلسه بود.
دولت خودش مانع است
یک کارشناس تولید روستایی و آشنا به مسائل حوزه عشایر استان سمنان هم در گفتگو با خبرنگار مهر، می گوید: یکی از معضلات مهم در مقابل عشایر استان سمنان عدم توانمندی در عرضه محصولات شأن در بازارها به علت موانع دولتی مانند سیب سلامت، گواهی تولید و… است.
محمد رضا مسلمی با اشاره به اینکه دولت و دانشگاه علوم پزشکی و مجموعه بهداشت و درمان آنچنان مانعی به نام سیب سلامت پیش پای عشایر و روستاییان گذاشته اند که هر چیزی از سرکه تا شیر، پنیر و لبنیات و گیاهان دارویی و گلاب و عرق نعنا و… تولید کننده باید آنرا داشته باشند و از آنجائیکه شروط دریافت آن هم غیر منطقی و غیر معقول است خیلی از عشایر و روستاییان محصولات خودشان را نمی توانند در خارج از منطقه خودشان بفروشند.
وی اضافه کرد: دولت خودش مانع بزرگی است چون که یک هماهنگی بین دستگاههای در رابطه با آن وجود ندارد برای مثال در جهت دریافت سیب سلامت برای فروش مثلاً کشک تولیدی گوسفندان عشایر باید شما مکان تولید را کاشی و سرامیک کنید در صورتیکه گوسفندی که مثلاً در سنگسر، پرور، خوش ییلاق و اولنگ و وسط جنگل است چطور کاشی و سرامیک را به کوه ببرد؟ به فرض فکر می نماییم که بتواند در وسط جنگل یک کارگاه بسازد آیا منابع طبیعی اجازه می دهد؟ منابع طبیعی برای ساخت یک آلانک مخصوص آرام فقط اجازه می دهد مصالح طبیعی همان منطقه جنگلی مثل سنگ را وارد مراتع کنید نه کاشی و سرامیک پس علناً چیزی به اسم لبنیات تولید عشایر امکان ندارد که در تهران ارائه شود مگر قاچاق و بدون سیب سلامت که در آن هنگام هم دلالان تهرانی محصول را یک سوم قیمتی که می فروشند می خرند و دامدار مجبور است بفروشد.
تبر به ریشه تولیدات
این فعال بخش تولید روستایی با اشاره به اینکه دیگر شرط داشتن سیب سلامت این است که شما در محل تولید آزمایشگاه بسازید، آزمایشگاهی که PH سنج داشته باشد ضدعفونی باشد و… حال شما بگویید چند درصد از عشایر عزیز استان سمنان و روستاییان ما قادر به این کار هستند؟ کدامشان اصلاً می دانند که نام چهار ظرف آزمایشگاهی چیست؟ این چه خواسته غیرمعقولی است که دولت دارد؟ ما از دولت سیزدهم می خواهیم یک فکر اساسی به حال تولیدات روستایی و عشایری کند وگرنه دولت کنونی که تبر به ریشه تولیدات زد.
رئیس سازمان امور عشایری کشور چندی قبل در جمع عشایر آرادان از مرتفع ساختن مشکلات این قشر همچون جاده و علوفه و… صحبت کرده بود اما به نظر می آید امور عشایری به تنهایی نمی تواند از عهده مشکلات و موانع پیش پای تولیدات این قشر بر بیاید و احتیاج به تغییر نگرش نسبت به تولیدات روستایی و عشایری به شدت احساس می شود.
تقریباً ۹۰ درصد از درآمد عشایر استان از محل دامداری و دامپروری تأمین می شود و بنابراین در صورتیکه نتوانند تولیدات خودشان را بفروشند عملاً درآمدی هم نخواهند داشت حال باید دید با این روند آیا موانع در دولت سیزدهم از پیش پای عشایر برداشته می شود؟
منبع: golcharm.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب