ادوات کشاورزی فرسوده و دود شدن یارانه سوخت
به گزارش گل چرم، یک مسئول صنفی اظهار داشت: تراکتور نو در هر هزار ساعت کار ۹ هزار لیتر سوخت می سوزاند؛ این رقم در فرسوده ها ۱۱هزار و ۷۰۰ لیتر است؛ با این وجود در عمل یارانه سوخت ماشین آلات کشاورزی هدر می رود.
به گزارش گل چرم به نقل از مهر، فرسودگی ناوگان حمل و نقل یکی از معضلاتی است که از سال ۱۳۹۵ طی طرحی کلان قرار بود سالانه قسمتی از خودرو های فرسوده از چرخه تردد خارج و ماشین های نو جایگزین آنها شوند؛ پروژه ای که فقط روی کاغذ نوشته شد.
امروز تراکتورها و کمباین های فرسوده در کنار خودرو های شخصی و عمومی درون شهری و برون شهری فرسوده، قاتل خاموش قسمتی از مرگ و میرهایی است که در آمار به سبب اصلی این فوتی ها اشاره نمی گردد.
مازاد سوخت و هدررفت محصولات کشاورزی در مزرعه، قسمتی از سرمایه های ملی است که روزانه به آسانی تبدیل به دود و ضایعات کشاورزی می شوند.
غلامرضا گل محمدی، رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی عنوان نمود، کاهش ضایعات محصولات کشاورزی که امروز آمار آنرا بالاتر از ۳۰ درصد مطرح می کنند اگر به ۱۰ درصد برسد، تولیدات این حوزه را حداقل به سالانه ۱۴۵ میلیون تن می رساند. این عدد امروز حدود ۱۲۵ میلیون تن است. این امر باتوجه به چالش های موجود در تأمین امنیت غذایی خیلی راه گشا برای حفظ سرمایه های ملی و منابع پایه کشور محسوب می شود.
همچنین ذبیح اله خدائیان، رئیس سازمان بازرسی کل کشور در جشن شروع سال زراعی ۱۴۰۴-۱۴۰۵ ضمن اشاره به ضایعات بخش کشاورزی تأکید کرد، برنامه هایی مانند تجمیع اراضی، توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی، گسترش سردخانه ها و بازارهای صادراتی همچون راهکارهای کاهش ضایعات و افزایش راندمان در حوزه کشاورزی است؛ هدررفت ۳۰ درصدی محصولات از مزرعه تا سفره، غذای ۲۰ میلیون نفر بوده، ضمن اینکه ۱۳ میلیارد متر مکعب آب برای تولید این محصولات به مصرف رسیده است.
بنا بر گزارشی که بهمن ۱۴۰۲ در خبرگزاری مهر انتشار یافت،
بخشی از ضایعات محصولات کشاورزی در ارتباط با ماشین آلات کشاورزی بوده که در این گزارش آمده است، برمبنای آخرین آمار و اطلاعاتی که از بخش های دیگر، گزارش شده است حدودا ۲۱ میلیون تن محصول فقط در عرصه تولید غلات شامل گندم، جو شلتوک و ذرت دانه ای، سالانه درحال از بین رفتن است. با یک حساب بطور تقریبی اگر فقط یک درصد تلفات این بخش را کاهش دهیم، با قیمت میانگین ۱۵ هزار تومان برای محصولات، حدودا سه هزار میلیارد تومان (همت) سالانه صرفه جویی ارزی خواهیم داشت.
آمار ضایعات سوخت در بخش کشاورزی
متأسفانه نه تنها سرمایه گذاری مورد نیاز در حوزه فناوری صورت نمی گیرد بلکه خسارت های ناشی از سوخت اضافه و تبدیل شدن محصولات کشاورزی به ضایعات، زیان بسیاری به اقتصاد کشور تحمیل کرده است.
مجموع تراکتورهای کشور تا آخر سال ۱۴۰۱، ۵۸۹ هزار دستگاه گزارش شد که از این عدد ۳۰۶ هزار دستگاه یعنی حدود ۵۲ درصد، عمر بالای ۱۳ سال داشتند. خسارت های تخمین زده شده در تراکتورهای سبک و نیمه سنگین باتوجه به مصرف سوخت آنها که از راه موتور قابل پیگیری می باشد، عدد بزرگی را نشان داده است. علاوه بر آن ماشین های کشاورزی چون از توان کششی استفاده می نمایند، تلفات یا افزایش سوخت ناشی از فرسودگی سیستم انتقال توان هم تاثیر مستقیم در افزایش سوخت دارد؛ البته متاسفانه مطالعه ویژه و قابل استنادی در مورد ماشین های کشاورزی و تاثیر فرسودگی بر افزایش مصرف سوخت انجام نشده است.
بررسی های کارشناسی نشان داده متوسط سوخت تراکتورهای سبک حدودا ۲ لیتر در ساعت و نیمه سنگین ۲.۴ لیتر در ساعت است که یک برآورد کارشناسی نشان داده حدودا ۴۰۲ میلیون لیتر سوخت اضافه، ناشی از فرسودگی در این ماشین آلات (با توجه به عدد فرسودگی ماشین آلات در سال ۱۴۰۲) به مصرف می رسد.
خسارت مالی ناشی از این مقدار سوخت اضافه با مبلغ هر لیتر ۳۵۰ تومان، عددی بین ۱۴۰ تا ۱۵۰ میلیارد تومان در سال می شود.
یارانه سوخت و ایجاد آلودگی زیست محیطی
مصطفی وحیدزاده، عضو انجمن تولیدکنندگان تراکتور ایران درباره ی این معضل و چگونگی جایگزینی ماشین آلات فرسوده به خبرنگار مهر، اظهار داشت: ما راجع به بحث نوسازی ماشین آلات کشاورزی، طرحی را پیشنهاد دادیم. طی نامه ای به وزرای نفت، صنعت، معدن و تجارت و هم جهاد کشاورزی برای جایگزینی تراکتورهای فرسوده اعلام آمادگی شد.
وی اضافه کرد: اگر یک تراکتور فرسوده از چرخه مصرف خارج و یک نو جایگزین آن شود، در هر ۱۰۰۰ ساعت کارکرد، رقم قابل توجهی صرفه جویی سوخت اتفاق می افتد.
وی اضافه کرد: تراکتورهای نو در هر ۱۰۰۰ ساعت کارکرد حدودا ۹ هزار لیتر مصرف سوخت دارند این عدد برای تراکتورهای فرسوده ۱۱.۷۰۰ لیتر است. در واقع پولی که در چارچوب یارانه برای سوخت در بخش ماشین آلات کشاورزی لحاظ شده با این ۲.۷۰۰ لیتر اضافه مصرف درحال هرز رفتن است؛ ضمن اینکه عدم این نوسازی و اضافه سوخت، آلودگی زیست محیطی را هم برای کشور بدنبال دارد.
هدررفت سوخت کشاورزی معادل ۳۶ هزار تراکتور است
این مسئول صنفی اظهار داشت: انجمن پیشنهاد داده تا تراکتورهای فرسوده جمع آوری و با ماشین آلات نو جایگزین شوند چونکه ظرفیت آن در کشور موجود است.
وحیدزاده در ادامه سخنان خود ضمن اشاره به هم اندیشی های انجام شده با نمایندگان مجلس شورای اسلامی و وزارت خانه های در رابطه با این موضوع، خاطرنشان کرد: با این نوسازی سالانه حدود ۳۶ هزار میلیارد تومان (همت) فقط صرفه جویی در بخش سوخت کشاورزی خواهیم داشت. این عدد یعنی معادل ۳۶ هزار تراکتور رایگان به بخش کشاورزی اختصاص دهیم.
عضو انجمن تولیدکنندگان تراکتور ایران، اظهار داشت: امروز کشاورز به سبب نداشتن قدرت خرید با تراکتوری که حداقل برای ۴۰ سال پیش است درحال کشت و کار روی اراضی کشاورزی است.
وی اضافه کرد: اتفاقاً خوشحال است که تراکتور کار می کند حتی اگر نو نباشد؛ اما غافل از مصرف انرژی و سوخت اضافه آن بوده که صدمه های زیادی به اقتصاد کلان کشور تحمیل می کند.
وحیدزاده با تکیه بر اینکه برای تحقق این امر باید برای کشاورز جذابیت ایجاد شود، اضافه کرد: به عنوان مثال، دولت در بودجه سالانه باید اعتباری برای نوسازی مکانیزاسیون لحاظ کند.
وی خاطرنشان کرد: اگر اینگونه عمل می شد که تراکتور فرسوده به قیمت کارشناسی به اضافه درنظر گرفتن تسهیلات و وام با بهره پایین جمع آوری شود، بطور قطع کشاورزان هم همراهی می کردند.
این مسئول صنفی با اشاره به اینکه تنها راهکار این معضل، تسهیلات ارزان است تا جذابیت برای کشاورز بوجود آورد، عنوان کرد: اگر این طرح به مرحله اجرا برسد و دولت در بودجه عمومی با موافقت قوه مقننه مصوب کند، پیش بینی می شود سالانه ۱۰ تا ۱۵ هزار تراکتور قدیمی نوسازی شود.
وی اظهار داشت: هم اکنون بالای ۳۰۰ هزار تراکتور قدیمی در مزارع کشور درحال فعالیت هستند که هر یک در هر ۱۰۰۰ ساعت کار حدود ۲.۷۰۰ لیتر گازوئیل اضافه می سوزانند.
وحیدزاده ابراز امیدواری کرد تا از راه لایحه ای که دولت قبل از پایان سال، تقدیم مجلس شورای اسلامی می کند این مورد مهم را لحاظ کند تا مانع هدررفت این یارانه شود.
کیفیت فدای کمیت
مصرف سوخت در کشور بالا است و کنار آن هزینه بری که یارانه سوخت دارد طی سالهای اخیر واقعا تعداد روزهای پاک را خیلی محدود کرده است. اما بعضی کاربران حوزه کشاورزی اظهار می کنند ۴ دهه است با یک تراکتور خارجی فعالیت دارند و این تراکتور خارجی را به یک تراکتور نو ساخت داخل ترجیح می دهند.
عضو انجمن تولیدکنندگان تراکتور ایران در جواب این گلایه کشاورزان نسبت به کیفیت ماشین آلات کشاورزی تولید داخل، اظهار داشت: بیشتر تراکتورهای موجود حتی از دهه های قبل، در ارتباط با تولیدات داخل است. شاید ۲ یا ۳ درصد تراکتورهای دهه بطورمثال ۶۰ تراکتورهای اروپایی بودند که وارد می شدند. امروز تراکتوری که در کشور ۸ یا ۹ هزار دلار قیمت دارد، بله با آن تراکتور اروپایی که آپشن های متنوعی دارد خیلی متفاوت می باشد. تراکتورهای اروپایی با آپشن های متنوع پاسخگوی مزارع کشور ما نیستند چونکه بیشتر مزارع کشور خرد و کوچک مقیاس هستند.
وی ضمن اشاره به قیمت این دو نوع تراکتور، اضافه کرد: تراکتور داخلی ۹ هزار دلاری که ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلیون تومان قیمت دارد خیلی ارزان تر از نوع اروپایی یا مبلغ ۶ تا ۷ میلیارد تومان است. ضمن اینکه کیفیت محصولات تولید داخل در اندازه ای است که به ۲۵ کشور جهان صادر می شود. در واقع تمام استانداردهای اوراسیا و کشورهایی که به آنها صادرات صورت می گیرد، در این تولیدات لحاظ شده است. شاید در بعضی مقاطع به سبب تعدادی از قطعات خاص مشکلاتی بوجود آمده باشد ولی گارانتی ۲ ساله خدمات لازم را ارائه می کند.
وحیدزاده با اشاره به اینکه مقایسه تولیدات داخل که مخصوص زراعت کشور است با انواع خارجی که برای مقیاس های بزرگ ساخته می شوند، همخوانی ندارد، اضافه کرد: حتی تعدادی از کشورهای منطقه مثل افغانستان، عراق، کشورهای حاشیه خلیج فارس، کشورهای همسایگان شمالی و کشورهای افریقایی توان خرید تراکتورهای ۷ تا ۸ میلیارد تومانی را ندارند. این نوع ماشین آلات برای مزارع بزرگ و بالای ۱۰ تا ۱۵ هزار هکتار صرفه اقتصادی دارد.
ارزبری ماشین آلات کشاورزی
وی درباره ی میزان داخلی سازی ماشین آلات کشاورزی همچون تراکتور هم اظهار داشت: حدودا بالای ۹۵ درصد آنها در داخل تولید می شوند. واردات ۵ درصد باقیمانده هم در ارتباط با فناوری و توان طراحی نیست، بلکه از لحاظ اقتصادی داخلی سازی آنها مقرون بصرفه نیست. به عنوان مثال، حاشیه سود برخی قطعات با تیراژ بیشتر از دو میلیون بوده در صورتیکه ما در داخل فقط به ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ تیراژ نیاز داریم.
وحیدزاده در آخر اظهار داشت: داخلی سازی این قطعات بهای تمام شده را بالا برده و قیمت غائی را زیاد می کند.
به طور خلاصه، علاوه بر آن ماشین های کشاورزی چون از توان کششی استفاده می نمایند، تلفات یا افزایش سوخت ناشی از فرسودگی سیستم انتقال توان هم تأثیر مستقیم در افزایش سوخت دارد؛ البته متاسفانه مطالعه ویژه و قابل استنادی در مورد ماشین های کشاورزی و تأثیر فرسودگی بر افزایش مصرف سوخت انجام نشده است. اما بعضی کاربران حوزه کشاورزی اظهار می کنند ۴ دهه است با یک تراکتور خارجی فعالیت دارند و این تراکتور خارجی را به یک تراکتور نو ساخت داخل ترجیح می دهند. وحیدزاده با اشاره به این که مقایسه تولیدات داخل که مخصوص زراعت کشور است با انواع خارجی که برای مقیاس های بزرگ ساخته می شوند، همخوانی ندارد، افزود: حتی بعضی از کشورهای منطقه مثل افغانستان، عراق، کشورهای حاشیه خلیج فارس، کشورهای همسایگان شمالی و کشورهای افریقایی توان خرید تراکتورهای ۷ تا ۸ میلیارد تومانی را ندارند.
منبع: گل چرم
این مطلب را گل چرم می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان گل چرم در مورد این مطلب